نه گفتن هنر بسیار مهمی است که از مهارتهای لازم زندگی به شمار می‌رود. بسیاری از مشکلات بزرگ و کوچکی که ما در زندگی داریم بخاطر این است که توانایی و جرأت و جسارت نه گفتن را نداریم.

به زبان امروزی ها رودربایستی باعث می‌شود گاهی اوقات از حق و حقوق خود بگذریم و دچار بسیاری از مشکلات شویم.

این مسئله زمانی بسیار حاد و لاعلاج می‌شود که پا را از خط قرمزهای دین فراتر گذاشته و نعوذبالله وارد حرام و معصیت الهی می‌شویم.

فقط بخاطر اینکه نتوانستیم نه بگوئیم، خجالت کشیدیم و یا رویمان نشد. خداوند پیامبر را به قاطعیت در دین فرا می‌خواند و او را الگویی قرار می‌دهد تا امت پیامبر قاطعیت را از او بیاموزند و در بهترین زمان سوره کافرون را بر قلب نازنین پیامبر نازل می کند تا اورا یاری نماید .

همه ما دوست داریم که در درون ما یک شوق و علاقه خاصی نسبت به قرآن این چراغ هدایت برای بشریت ایجاد گردد بنحوی که در طول تمام زندگی، این کتاب الهی را در کنار خود احساس کنیم و بعنوان  آرامبخش ما در گذر زندگی و بهترین مسکّن برای درد ما (از هر جنبه ای )  ‏قرار بگیرد.

از اوصاف قرآن می شنویم و در دل خوشحال می شویم و شاید بارها و بارها از ته دل آرزو کنیم که خدایا ما می خواهیم عامل به قرآن باشیم و چنین کنیم و چنان کنیم ولی به زحمت روزی چند آیه از قرآن میخوانیم یا قرآن هایمان کنج خانه ها خاک میخورد یا اگر خیلی هنر کنیم و قرآن بخوانیم تند تند چند آیه را می خوانیم و خیال خودمان را راحت می کنیم و انتظار معجزه داریم که هم اکنون باید اثرات این تلاوت خالی از تدبر را در روحمان ببینیم البته تلاوت قرآن در هر حال سودمند است چرا که قرآن اقیانوس خیر و برکت است و حتی نگاه کردن به آن بی تأثیر نیست اما فراموش کرده ایم که روح زنگار گرفته ما با وزیدن نسیم صیقل نخواهد یافت که با خواندن چند آیه بخواهیم قرآنی شویم در مورد اینکه چه کنیم که قرآن اثر بگذارد بارها و بارها خوانده ایم و شنیده ایم و دانسته ایم اما چندبار عمل کرده ایم ؟ تمام این سردرگمی ها و بی نتیجه ماندن های ما در اثر عمل نکردن است ما همه عالم بی عملیم

من کسانی را دیده ام که همه دغدغه شان قرآن و اسلام است ولی به جز در ماه مبارک رمضان در بقیه ایام با قرآن غریبه اند و دست به قرآن نمیزنند تا یک سال بعد این که نمی شود اگر تو میخواهی قرآنی زندگی کنی باید اول بدانی قرآن چیست و چه می گوید؟ اوامرش را انجام دهی و از آنچه بر حذر میدارد دوری کنی بعد خواهی دید که چگونه نور قرآن زندگی تاریکت را نورانی خواهد کرد و چطور خانه دلت روشن از نور معرفتش خواهد شد .

زندگی حقیقی و حیات طیبه در پرتو علم به دستورها و رهنمودهای قرآن شکل می‌گیرد: "ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اجابت کنید خدا و رسولش را هنگامی که شما را به چیزی می‌خواند که مایه حیات شما است"( انفال (8) آیه 24) نیز فرمود: "هر کس کار شایسته انجام دهد، مرد باشد یا زن، در حالی که مۆمن باشد، پس او را حیات و زندگی پاکیزه بخشیم".( نحل  آیه 97)

چون قرآن روش درست زیستن را به انسان می‌آموزد و برنامه‌ای را که در بر گیرنده تمام ابعاد زندگی انسان و تضمین کننده سعادت فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی اوست، ارائه می‌دهد، به میزانی که انسان آموزه‌ها و دستورهای قرآن را در زندگی به کار بندد، موفقیت کسب خواهد کرد اما هر اندازه از قرآن فاصله بگیرد، دچار خسارت و ضرر خواهد شد.

زندگی قرآنی بر اساس رعایت مقررات و عدالت و احسان و صفا و صمیمیت است و مردمی که این گونه زندگی کنند، دارای اطمینان خاطر و آسایش خواهند بود و سعادت ابدی و جاودانه را در آغوش خواهند گرفت؛ البته آگاهی کامل نسبت به این موضوع نیازمند بحث و بررسی گسترده و تأمل در آیاتی از قرآن است که چگونگی رفتار مسلمان را تبیین می‌کند.

جهت اطلاع بیشتر با استفاده از فهرست موضوعی تفسیر نمونه موضوع "رفتار یک مسلمان و چگونگی جامعه اسلامی" را ملاحظه فرمایید.( فهرست موضوعی تفسیر نمونه، ص 315)

راهکارهای برای اثر گذاری قرآن

فتنه را در لغت، امتحان و آزمودن معنا کرده‌اند.(1) این واژه معمولاً درباره آن دسته از امتحاناتی به کار برده می‌شود که با تلخی و سختی همراه است.(2)

در «قرآن کریم»، این واژه برای همین معنا،(3) بستن راه و بازگرداندن از مسیر حق،(4) شرک و کفر،(5) افتادن در معاصی و نفاق،(6) اشتباه گرفتن و تشخیص ندادن حق از باطل،(7) گمراهی،(8) کشتار و اسارت،(9) تفرقه و اختلاف میان مردم(10) و ... به کار رفته است.

حضرت علی(علیه السلام)، منشأ فتنه‌ها را چنین بیان نموده‌اند:

همانا از دو خصلت بر شما هراسانم؛ پیروی از هوای نفس و آرزوی طولانی، امّا پیروی از هوای نفس از حق باز می‏دارد و امّا آرزوی دراز، آخرت را در طاق نسیان می‏نهد. همانا دنیا، پشت‌كنان، كوچ كرده و می‏رود و آخرت، كوچ كرده و به سوی ما می‏آید و هر كدام را فرزندانی است. پس شما از فرزندان آخرت باشید و از فرزندان دنیا نباشید؛ زیرا امروز كار هست و محاسبه نیست و فردا محاسبه هست و كار نیست و همان فتنه‏ها و آشوب‏ها از هواپرستی آغاز می‏شود و از احكام بدعت و خود پرداخته، شروع می‏گردد. در این احكام خود پرداخته با خدا مخالفت می‏شود و مردانی در عهده‌دار شدن آنها، به جای مردانی دیگر می‏نشینند.

اگر حق خالص در میان بود، اختلاف به چشم نمی‏خورد و اگر باطل محض در میان بود، بر هیچ خردمندی پوشیده نمی‏ماند؛ لیكن مشتی از حق و مشتی از باطل برگرفته شده و با هم آمیخته گردیده و اینجاست كه شیطان به دوست‌داران خود چیره می‏گردد و كسانی رهایی می‏یابند كه از طرف خداوند، عاقبت نیكی برای آنها رقم خورده باشد.

همانا من از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) شنیدم كه می‏فرمود:

گناهان انسان، حجاب‌های میان او و امامش هستند و غفلت نیز از جمله حجاب‌هاست. غفلت ما، پرده‌ای میان ما و امام ماست و توجّه همیشگی به حضرت، موجب دوری ما از گناه می‌شود.

از راه های ارتباط معنوی با حضرت امام عصر(ارواحنافداه)، دوری از گناه است. برماست که از تمامی کارهایی که باعث آزردن آن حضرت می‌شوند، پرهیز کنیم. امام عصر –عجّل الله تعالی فرجه الشریف- از گناه نفرت دارد و ما نیز باید به گونه‌ای باشیم که حتّی اگر زمینه گناه پیش آمد، به احترام آن حضرت گناه نکنیم.

از مواردی که به دوری از گناه کمک می‌کند، احساس حضور در برابر حضرت ولی‌عصر –عجّل الله تعالی فرجه الشریف- است. اگر چه ما او را نمی‌بینیم؛ امّا او ما را می‌بیند، نه غمش را می‌دانیم، نه غصّه‌اش را می‌خوریم و نه با او همدردی می‌کنیم. ما با حضرت فاصله داریم، فاصله‌ای که خود ایجاد کرده‌ایم.

گناهان انسان، حجاب‌های میان او و امامش هستند و غفلت نیز از جمله حجاب‌هاست. غفلت ما، پرده‌ای میان ما و امام ماست و توجّه همیشگی به حضرت، موجب دوری ما از گناه می‌شود.

ا